സര്പ്പനദി എന്നാണ് നാഗര്ഹോളെ എന്ന കന്നഡ വാക്കിന്റെ അര്ത്ഥം. സര്പ്പത്തിന്റെ ഇഴച്ചില്പോലെ വളഞ്ഞുപുളഞ്ഞൊഴുകുന്ന നദിയാണ് അപൂര്വ്വ ജീവജാലങ്ങളുടെ സംരക്ഷിത ആവാസ കേന്ദ്രമായ നാഗര്ഹോളെയ്ക്ക് ഈ പേര് നല്കിയത്. ദക്ഷിണ കര്ണാടകയിലെ കൂര്ഗ് ജില്ലയിലാണ് കാവേരിനദിയുടെ കൈവഴിയായ കബനിയുടെ കരയിലായി നാഗര്ഹോളെ സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്.
രാജീവ്ഗാന്ധി ദേശീയ ഉദ്യാനമാണ് നാഗര്ഹോളെയിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട ആകര്ഷണം. വൈവിധ്യമാര്ന്ന ജന്തു സമ്പത്താണ് നാഗര്ഹോളയുടെ പ്രധാന പ്രത്യേകത. മൈസൂര് രാജാക്കന്മാര് കാട്ടാനകളെയും കാട്ടുപോത്തുകളെയും നായാടാനായി നാഗര്ഹോളെയിലെത്തിയിരുന്നു എന്നാണ് കരുതപ്പെടുന്നത്. ആന, കടുവ, പുലി, സാമ്പാര്, പുള്ളിമാന്, കാട്ടുനായ, കാട്ടുപോത്ത്, കഴുതപ്പുലി തുടങ്ങി നാനാജാതി മൃഗങ്ങളെ ഇപ്പോഴും ഇവിടെയുള്ള രാജീവ്ഗാന്ധി ദേശീയ ഉദ്യാനത്തില് കാണാന് സാധിക്കും.
ബ്രഹമഗിരി പര്വ്വതനിരകളും ഇരുപ്പുവെള്ളച്ചാട്ടവും സന്ദര്ശിച്ചാല് മാത്രമേ നാഗര്ഹോളെ യാത്ര പൂര്ണമാകൂ എന്നുവേണം പറയാന്. ലക്ഷ്മണ തീര്ത്ഥ നദിയിലാണ് ഇരുപ്പുവെള്ളച്ചാട്ടം. രാമായണത്തിലെ സീതാദേവിയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഒരു കഥയുമുണ്ട് ഈ നദിക്ക്. വനവാസക്കാലത്ത് ദാഹിച്ച് അവശയായ സീതാദേവി വെള്ളത്തിനായി ആവശ്യപ്പെട്ടു എന്നും ഇത് കേട്ട ലക്ഷ്മണകുമാരന് അമ്പെയ്ത് സൃഷ്ടിച്ച ജലപ്രവാഹമാണ് ഇതെന്നുമാണ് പ്രദേശവാസികളുടെ വിശ്വാസം. മംഗലാപുരത്തുനിന്നും നാഗര്ഹോളെയിലെത്താന് എളുപ്പമാണ്.
(സുപ്രീം കോടതി ഉത്തരവിനെത്തുടര്ന്ന് സംസ്ഥാനത്തെ ടൈഗര് റിസര്വ്വുകളില് കാനനസവാരി നിരോധിച്ചിരിക്കുകയാണ്. നിരോധനം എന്ന് പിന്വലിക്കുമെന്നതേക്കുറിച്ചുള്ള വിവരങ്ങള് ലഭ്യമല്ല)