ഇന്ത്യയിലെ പ്രശസ്തമായ നാല് ബുദ്ധമതകേന്ദ്രങ്ങളില് ഒന്നാണ് സാരാനാഥ്. ഉത്തര്പ്രദേശ് സംസ്ഥാനത്ത് വാരാണസിക്ക് സമീപത്തായാണ് സാരാനാഥ്. ഗൗതമബുദ്ധന് തന്റെ ധര്മപ്രചരണം ആരംഭിച്ച സ്ഥലമാണിത്. മഹാനായ അശോക രാജാവ് സ്തൂപങ്ങളും അശോകസ്തംഭവും സ്ഥാപിച്ച സ്ഥലമാണ് സാരാനാഥ്. ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ചിഹ്നത്തില് നമുക്ക് നാലുസിംഹത്തലയോട് കൂടിയ ഈ അശകോസ്തംഭം കാണാം. 24 ആരക്കാലുകളോട് കൂടിയ ചക്രം ദേശീയപതാകയിലും ആലേഖനം ചെയ്തിരിക്കുന്നു.
വടക്കേ ഇന്ത്യയില് ബുദ്ധമതപ്രചാരണത്തിന്റെ കഥകള് പറയുന്ന നിരവധി തെളിവുകള് സാരാനാഥില് നടത്തിയ പര്യവേഷണങ്ങളില് കണ്ടെത്താന് കഴിഞ്ഞിട്ടുണ്ട്.
സാരാനാഥിലെ വിനോദസഞ്ചാര കേന്ദ്രങ്ങള്
ബി സി രണ്ടാം നൂറ്റാണ്ട് മുതലുള്ള ബുദ്ധമത പ്രതിമകളും സ്തൂപങ്ങളംു സ്മാരകങ്ങളും നിറഞ്ഞ സ്ഥലമാണ് സാരാനാഥ്. ബുദ്ധമത അനുയായികളുടെയും ചരിത്രാന്വേഷകളുടെയും പുരാവസ്തു ഗവേഷകരുടെയും ഇഷ്ട കേന്ദ്രങ്ങളില് ഒന്നാണ് സാരാനാഥ്. ബുദ്ധന് ധര്മം പാടിയ ഇവിടത്തെ ഡീര് പാര്ക്ക് ഏറെ പ്രശസ്തമാണ്.
ചൗമണ്ടി സ്തൂപമാണ് സാരനാഥില് കണ്ടിരിക്കേണ്ട മറ്റൊരു കാഴ്ച. അശോക സ്തംഭം അടക്കം നിരവധി പ്രത്യേക കാഴ്ചകള് ഇവിടെയുണ്ട്. സാരാനാഥ് മ്യൂസിയം, മുളകാന്ത കുടി വിഹാര്, കഗ്യു ടിബറ്റന് മൊണാസ്്ട്രി, തായ് ക്ഷേത്രം എന്നിവയും സാരാനാഥിലെ കാഴ്ചകളാണ്.