യാത്രകളിലെ ചിലവിനെ ഗണ്യമായി ഉയര്ത്തുന്ന കാര്യങ്ങളിലൊന്ന് താമസസൗകര്യങ്ങളാണ്. ചെറിയൊരു ഹോട്ടലും വളരെ കുറഞ്ഞ സൗകര്യങ്ങളും മാത്രമാണെങ്കില്പ്പോലും യാത്ര ബജറ്റിന്റെ വലിയൊരു ഭാഗം ഈ രീതിയില് മാറിപ്പോകും. പക്ഷേ, എന്നാൽ ഈ ചെലവ് ഒരു മിനിമം ആയി കുറയ്ക്കാനാകുമെന്നോ അല്ലെങ്കിൽ ഇന്ത്യയുടെ ചില ഭാഗങ്ങളിൽ സൗജന്യ താമസ ഓപ്ഷനുകൾ ലഭിക്കുമെന്നോ നിങ്ങൾക്കറിയാമോ? കാര്യം ശരിയാണ്. ഇന്ത്യയുടെ വിവിധ ഭാഗങ്ങളില് ആശ്രമങ്ങളും മറ്റുമായി സൗജന്യ താമസമോ അല്ലെങ്കില് കുറഞ്ഞ ചിലവിലുള്ള താമസമോ ലഭിക്കുന്ന സ്ഥലങ്ങള് ഒരുപാടുണ്ട്. ഹോട്ടലിലെല പോലുള്ള സൗകര്യങ്ങള് ഒന്നും ലഭിക്കുകയില്ലെങ്കിലും ബജറ്റ് യാത്രയില് ഇത് നിങ്ങള്ക്ക് വളരെ സഹായകമാകും എന്നതില് സംശയം വേണ്ട. സൗജന്യമായി അല്ലെങ്കിൽ വളരെ നാമമാത്രമായ വിലകളിൽ താമസിക്കാൻ കഴിയുന്ന ചില സ്ഥലങ്ങൾ നോക്കാം.
ഒന്നും രണ്ടുമല്ല!! കയ്യില് കിട്ടുന്നത് ലക്ഷങ്ങള്.. താമസം ഇവിടേക്ക് മാറ്റിയാല് മാത്രം മതി!

ഗോവിന്ദ് ഘട്ട് ഗുരുദ്വാര, ഉത്തരാഖണ്ഡ്
നിങ്ങൾ ഹേമകുണ്ഡ് സാഹിബിലേക്കോ മലയോര താഴ്വരയിലേക്കോ യാത്ര ചെയ്യുകയാണെങ്കിലോ, വാഹന ഗതാഗതയോഗ്യമായ റോഡ് അവസാനിക്കുന്ന സ്ഥലമാണ് ഗോവിന്ദ് ഘട്ട്. ഉത്തരാഖണ്ഡിലെ ചമോലി ജില്ലയുടെ കീഴിലാണ് ഇതുള്ളത്. , തീർഥാടകരും ട്രക്കർമാരും പലപ്പോഴും സന്ദർശിക്കുന്ന സ്ഥലമാണിത്. ഇവിടുത്തെ ഗോവിന്ദ് ഘട്ട് ഗുരുദ്വാര അളകനന്ദ നദിയുടെ തീരത്ത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു.
ഈ ഗുരുദ്വാര യാത്രക്കാരെ സൗജന്യമായി താമസിക്കാൻ അനുവദിക്കുന്നു. .ഇവിടെ നിന്നുള്ള കാഴ്ചകൾ അതിശയിപ്പിക്കുന്നതാണ്.
പിറ്റേന്ന് രാവിലെ ലക്ഷ്യസ്ഥാനത്തേക്ക് പോകുന്നതിന് മുമ്പ് രാത്രി ഇവിടെ തങ്ങാനാണ് യാത്രക്കാർ ഇഷ്ടപ്പെടുന്നത്. ഗുരുദ്വാര സൗജന്യ ഭക്ഷണവും വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നു.
PC:Alokprasad

ഗുരുദ്വാര ഭായ് മോഹകം സിംഗ് ജി, ദ്വാരക,
ഗുജറാത്തിലെ ദ്വാരകയില് വിശ്വാസികള്ക്കും സഞ്ചാരികള്ക്കും സൗജന്യ താമസവും ഭക്ഷണവും പ്രദാനം ചെയ്യുന്ന ഗുരുദ്വാരയാണ് ഗുരുദ്വാര ഭായ് മോഹകം സിംഗ് ജി. വളരെയധികം വൃത്തിയില് സംരക്ഷിക്കപ്പെടുന്ന സ്ഥലമായതിനാല് രാത്രി ചെലവഴിക്കാൻ പറ്റിയ സ്ഥലമായിരിക്കും ഇത്.
PC:goverdhangreens

ഗീത ഭവൻ, ഋഷികേശ്
ഋഷികേശില് സൗജന്യ താമസവും ഭക്ഷണവും ആഗ്രഹിക്കുന്നവര്ക്ക് പറ്റിയ ഇടമാണ് ഇവിടുത്തെ ഗീത ഭവൻ. ഗംഗാ നദിയുടെ തീരത്ത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഇവിടെ സന്ദർശകർക്കും തീർത്ഥാടകർക്കും വേണ്ടി ഏകദേശം 1000 മുറികൾ ഉണ്ട്.

ആനന്ദാശ്രമം, കാഞ്ഞങ്ങാട്, കേരള
കേരളത്തിലെ ഒരു ആശ്രമത്തില് സഞ്ചാരികള്ക്ക് സൗജന്യ താമസവും ഭക്ഷണവും നല്കുന്നു എന്നുള്ളത് പലര്ക്കും പുതിയ ഒരറിവ് ആയിരിക്കും. കാസര്കോഡ് ജില്ലയിലെ കാഞ്ഞങ്ങാട് നിന്നും അഞ്ച് കിലോമീറ്റര് അകലെയാണ് ആനന്ദാശ്രമം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. 1939ല് വൈഷ്ണവ സന്യാസിയായിരുന്ന സ്വാമി രാംദാസാണ് ഈ ആശ്രമം സ്ഥാപിച്ചത്. ധ്യാനത്തിനും ആത്മീയപഠനങ്ങള്ക്കും ആനന്ദാശ്രമം ഏറെ പ്രസിദ്ധമാണ്. താല്പര്യമുള്ളവര്ക്ക് ധ്യാനിക്കുവാനുള്ള സൗകര്യങ്ങളും ഇവിടെയുണ്ട്.
PC:Vijayanrajapuram

കാശി മുമുക്ഷു ഭവൻ
2 ബെഡ് റൂമിന് 400 രൂപയിൽ താഴെയുള്ള താമസ സൗകര്യം നൽകുന്ന ഒരു തരം ധർമ്മശാലയാണിത്.
ഇവിടെ എത്തിയാല് മരിക്കുവാൻ സമയം രണ്ടാഴ്ച മാത്രം!

മണികരൺ സാഹിബ് ഗുരുദ്വാര, ഹിമാചൽ പ്രദേശ്
ഹിമാചല് പ്രദേശില് സൗജന്യ താമസം ഒരുക്കുന്ന ഇടങ്ങളില് ഒന്ന് ണികരൺ സാഹിബ് ഗുരുദ്വാര ആണ്. ഇവിടെയുള്ള ഗുരുദ്വാര സന്ദർശകർക്ക് സൗജന്യ താമസവും പാർക്കിംഗും ഭക്ഷണവും വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നു. താമസസൗകര്യം ലഭിക്കുന്നവര് ഇവടെ സന്നദ്ധ സേവനം നടത്തുന്നത് വളരെയധികം പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കപ്പെടുന്നു.
ഗുരുദ്വാരയിലെ സേവകർ ലങ്കാർ സേവിക്കുന്നത് പോലെയുള്ള ചില അടിസ്ഥാന സേവനങ്ങൾക്കായി സന്നദ്ധസേവനം നടത്താൻ നിങ്ങളോട് ആവശ്യപ്പെട്ടേക്കാം, നിങ്ങൾക്ക് ചെയ്യാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്ന ജോലി തിരഞ്ഞെടുത്ത് അവിടെ എളുപ്പത്തിൽ താമസിക്കാം.
PC:Shrayash29

ഗുരുദ്വാര സാഹിബ് ചയിൽ
ഹിമാചൽ പ്രദേശിലെ ഏറ്റവും പ്രശസ്തമായ വിനോദസഞ്ചാര കേന്ദ്രങ്ങളിലൊന്നാണ് ചൈൽ. ഇവിടെയുള്ള ഗുരുദ്വാര സാഹിബ് സംസ്ഥാന സർക്കാരാണ് പരിപാലിക്കുന്നത് കൂടാതെ സന്ദർശകർക്ക് സൗജന്യ താമസവും ഭക്ഷണവും വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നു.സ്വകാര്യ മുറികള് കിട്ടുവാന് ഇവിടെ പ്രയാസമാണ്. ഡോര്മിറ്ററി സൗകര്യം മതിയെങ്കില് നിങ്ങള്ക്ക് ഇവിടം തിരഞ്ഞെടുക്കാം.
PC:Gareez

ന്യിംഗ്മാപ മൊണാസ്ട്രി, ഹിമാചൽ പ്രദേശ്
ഹിമാചൽ പ്രദേശിലെ മാണ്ഡി ജില്ലയിലെ ഒരു ചെറിയ പട്ടണവും തീർത്ഥാടന കേന്ദ്രവുമാണ് റെവൽസർ. റേവൽസർ തടാകം എന്ന പേരിൽ ഒരു തടാകമുണ്ട്. നിങ്ങൾ മാണ്ഡിയിലോ പരിസരത്തോ ആണെങ്കിൽ കുറഞ്ഞ നിരക്കിൽ ഈ ആശ്രമത്തിൽ താമസിക്കാം. അവർ സാധാരണയായി ഒരു രാത്രിക്ക് നിങ്ങളിൽ നിന്ന് ₹300 ഈടാക്കുന്നു.
PC:Nandini

സാരാനാഥിലെ ആശ്രമങ്ങൾ
ശ്രീലങ്കയിലെ മഹാബോധി സൊസൈറ്റിയുടെ കീഴിലുള്ള ധർമ്മശാല, സാരാനാഥിലെ ആശ്രമം, ഒരു രാത്രിക്ക് 50 രൂപയ്ക്ക് കുറഞ്ഞ നിരക്കിൽ താമസം വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നു.
താങ്ങാനാവുന്ന വിലയിൽ താമസം വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്ന മറ്റൊരു ആശ്രമമാണ് ന്യിംഗ്മാപ്പ ടിബറ്റൻ ബുദ്ധ വിഹാരം. സ്വകാര്യ കുളിമുറികളുള്ള മുറികളും ഇവിടെ കാണാം. 200 രൂപയാണ് ഒരു ദിവസത്തെ വാടക.
PC:Flying Pharmacist

സർക്കാർ അതിഥി മന്ദിരങ്ങൾ
നിങ്ങളുടെ കുടുംബത്തിലെ ആരെങ്കിലും സർക്കാർ ഉദ്യോഗസ്ഥനാണെങ്കിൽ, മുൻകൂർ അനുമതിയോടെ നിങ്ങൾക്ക് സർക്കാർ അതിഥി മന്ദിരങ്ങളിലൊന്നിൽ താമസിക്കാം. ഈ അതിഥി മന്ദിരങ്ങൾ ഇന്ത്യയിലെ മിക്കവാറും എല്ലാ നഗരങ്ങളിലും ഉണ്ട് കൂടാതെ വളരെ കുറഞ്ഞ നിരക്കിൽ താമസ സൗകര്യം വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നു. കേരളത്തില് ഇപ്പോള് വളരെ കുറഞ്ഞ ചിലവില് സര്ക്കാര് വക അതിഥി മന്ദിരങ്ങള് താമസ സൗകര്യത്തിനായി ലഭ്യമാക്കിയിട്ടുണ്ട്.