പ്രയാഗ് രാജ് ലോകത്തെ സൃഷ്ടിച്ചതിനുശേഷം ബ്രഹ്മാവ് തന്റെ ആദ്യത്തെ യാഗം അർപ്പിച്ച സ്ഥലമാണ് പ്രയാഗ്രാജ് എന്നാണ് വിശ്വാസം.
ഗംഗ, യമുന, സരസ്വതി നദികളുടെ സംഗമസ്ഥാനത്താണ് ഇപ്പോൾ ഔദ്യോഗികമായി പ്രയാഗ്രാജ് എന്നറിയപ്പെടുന്ന അലഹബാദ് സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ ഭക്തജന കൂടിച്ചേരലുകളില് ഒന്നായ കുംഭമേള നടക്കുന്ന ഇടമാണിത്. ആഴിയിൽ നിന്നും അമൃതുമായി ഉയർന്നു വന്ന കുംഭം വഹിച്ചത് ഗരുഡനാണല്ലോ. ഗരുഡന്റെ പക്കലുണ്ടായിരുന്ന അമൃത കുംഭത്തിൽ നിന്നും നാലു തുള്ളികൾ ഭൂമിയിലേക്ക് പതിച്ചുവത്രെ. പ്രയാഗ്, ഹരിദ്വാർ, ഉജ്ജൈൻ, നാസിക് എന്നീ സ്ഥലങ്ങളിലാണത്രെ ആ നാലു തുള്ളികള് പതിച്ചത്. അതിൻരെ ഓർമ്മയിലാണ് ഇന്ന് കുംഭമേള നടത്തുന്നത് എന്നാണ് വിശ്വാസം.
PC:Puffino
ചിത്രകൂട് ഇന്ത്യന് വിശ്വാസങ്ങള്ക്കിടയില് മാറ്റി നിര്ത്തുവാന് സാധിക്കാത്ത പ്രാധാന്യം രാമായണത്തിനും രാമനുമുണ്ട്. രാമനുമായി ബന്ധപ്പെട്ട നിരവധി സംഭവങ്ങള്ക്ക് സാക്ഷ്യം വഹിച്ച സ്ഥലമാണ് ചിത്രകൂട്. നിരവധി അത്ഭുതങ്ങളുടെ കുന്നുകൾ' എന്നതിന്റെ അർത്ഥം. വനവാസത്തിന് വിധിക്കപ്പെട്ട രാമന് ഭാര്യ സീതയ്ക്കും സഹോദരൻ ലക്ഷ്മണിനുമൊപ്പം 11 വർഷത്തിലേറെ ാലം ചിലവഴിച്ചത് ഇവിടെയാണെന്നാണ് വിശ്വാസം. പാമന് വനവാസത്തിന് പോയപ്പോള് രാജാവായി മാറിയ ഭരതന് ഇവിടെ വെച്ചാണ് രാമനെ പിന്നീട് കണ്ടെത്തിയത് എന്നാണ് വിശ്വാസം. തിരികെ രാജ്യത്തിലേക്ക് മടങ്ങാൻ ഭരതന് ആവശ്യപ്പെടുകയും രാമന് അത് വിസമ്മതിക്കുകയുമായിരുന്നുവല്ലോ, അപ്പോള് ഭരതന് രാമന് പകരം പകരം രാമന്റെ ചെരിപ്പുകൾ സിംഹാസനത്തിൽ സ്ഥാപിക്കുന്നു. ഈ പ്രാധാന്യം കാരണം ചിത്രകൂട്ട് തീർത്ഥാടന കേന്ദ്രമായി മാറി, രാജ്യത്തിന്റെ വിവിധ ഭാഗങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള നിരവധി തീർത്ഥാടകര് ഇവിടേക്ക് വരുന്നു
PC:Iamg
പുഷ്കര് ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും പഴക്കമേറിയതും പുരാണപരമായി പ്രാധാന്യമുള്ളതുമായ തീർത്ഥാടന കേന്ദ്രങ്ങളിൽ ഒന്നാണ് രാജസ്ഥാനിലെ പുഷ്കര്. ഹിന്ദുക്കൾക്കിടയിലെ ആത്യന്തിക തീർത്ഥാടന കേന്ദ്രമായ ഇതിനെ തീർത്ഥ രാജ് എന്നാണ് വിളിക്കുന്നത്. ഹിന്ദു പുരാണത്തിലെ ഏറ്റവും പവിത്രമായ അഞ്ച് തടാകങ്ങളിൽ ഒന്നാണ് ഇവിടെയുള്ളത്. പുഷ്കർ തടാകത്തിലെ വെള്ളത്തിൽ മുങ്ങിയാൽ പാപങ്ങളിൽ നിന്നും രോഗങ്ങളിൽ നിന്നും മോചനം ലഭിക്കുമെന്ന് ആളുകൾ വിശ്വസിക്കുന്നു.
ഹംപി രാമായണവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട മറ്റൊരിടമാണ് കർണാടകയിലെ ഹംപി. പുരാണ വാനര രാജ്യം ഈ നഗരമാണെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. വാസ്തവത്തിൽ, തുംഗഭദ്ര നദിക്ക് കുറുകെയുള്ള ആഞ്ജനേയ കുന്നാണ് ഹനുമാന്റെ ജന്മസ്ഥലമെന്ന് മറ്റൊരു വിശ്വാസവുമുണ്ട്. പമ്പാ നദിയിൽ (തുങ്കഭദ്ര) നിന്നാണ് നഗരത്തിന്റെ പേര് ഉത്ഭവിച്ചത്. ബ്രഹ്മാവിന്റെ മകളായ പമ്പ ശിവഭക്തനായിരുന്നു, ആ ഭക്തിയിൽ ആകൃഷ്ടനായ ശിവൻ അവൾക്ക് ഒരു അനുഗ്രഹം നൽകി. തന്നെ വിവാഹം കഴിക്കുവാനാണ് പമ്പ ശിവനോട് ആവശ്യപ്പെട്ടത്. വിവാഹ സമയത്ത് സ്വർഗത്തിൽ നിന്ന് ഒരു കൂമ്പാരമായി സ്വർണ്ണം പെയ്തുവെന്നും ഈ സ്ഥലം ഇപ്പോൾ നഗരത്തിലെ ഹേമകുണ്ഡ കുന്നാണെന്ന് എന്നും വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു.
മേരു പര്വ്വതം പല മത വിശ്വാസത്തിന്റെ ഒന്നിലധികം മേഖലകളില് പരാമര്ശിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ള ഇടമാണ് മേരു പര്വ്വതം.
ഹിന്ദു വിശ്വാസത്തിൽ, പർവ്വതം പ്രപഞ്ചത്തിന്റെ കേന്ദ്രമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു, അതായത് ഭൂമിയുടെ അച്ചുതണ്ട്. ഇത് ദൈവങ്ങളുടെ ഭവനം എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. ഭക്തർ മരിച്ച് പുനർജന്മത്തിനായി കാത്തിരിക്കുമ്പോൾ അവർ തങ്ങളുടെ ദൈവങ്ങളോടൊപ്പം ഇവിടെ താമസിക്കുന്നു. ജൈന വിശ്വാസത്തിൽ, രണ്ട് കൂട്ടം ഉപഗ്രഹങ്ങൾ ഉണ്ട്, സൂര്യനും നക്ഷത്രങ്ങളും, ഓരോന്നും പർവതങ്ങളുടെ പിന്നിൽ ഒളിച്ചിരിക്കുന്നു. ജാവനീസ് സംസ്കാരത്തിൽ, മേരു പർവ്വതം ഇന്തോനേഷ്യയുടെ ഉത്ഭവമാണെന്ന് അറിയപ്പെടുന്നു.
കുരുക്ഷേത്ര രാമായണം ഒരു പുണ്യസ്ഥലത്തിന്റെ കഥ പറയുമ്പോള് മഹാഭാരതം അതിന്റെ ഇതിഹാസ കഥകളിലൂടെ മനുഷ്യ മൂല്യങ്ങളെയും ധാർമ്മികതയെയും പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നു. ഓരോ കഥാപാത്രത്തിന്റെയും കഥ ജീവിത പാഠങ്ങളും മനുഷ്യ സ്വഭാവത്തെക്കുറിച്ചുള്ള പഠനവുമാണ് ഇതില് ആഴത്തിലുള്ള ദര്ശനത്തില് കാണുവാന് സാധിക്കുക. കുരു രാജാവിൽ നിന്നാണ് ഈ സ്ഥലത്തിന് ഈ പേര് ലഭിച്ചത്, തന്റെ പിൻഗാമികൾക്കെല്ലാം മോക്ഷം നേടണമെന്നും രോഗം, അപകടങ്ങൾ എന്നിവയൊന്നും അവരെ ബാധിക്കരുതെന്നും അദ്ദേഹം ആഗ്രഹിച്ചു. തലമുറകൾക്കുശേഷം, അദ്ദേഹത്തിന്റെ വംശപരമ്പര മഹാഭാരതത്തിലെ ഇതിഹാസയുദ്ധത്തിൽ തന്നെ പോരാടും. അസൂയ, അനീതി, വഞ്ചന എന്നിവയിൽ നിന്ന് ഉടലെടുത്ത ഒരു ഇതിഹാസ കഥ പാണ്ഡവരും കൗരവരും തമ്മിലുള്ള ഈ യുദ്ധത്തിലേക്ക് നയിക്കുന്നുതാണിത്.
PC:Shekhartagra
ദണ്ഡകാര്യണ്യം സംസ്കൃതത്തിൽ, ദണ്ഡകാരണ്യ എന്നതിന്റെ അർത്ഥം, ശിക്ഷകളുടെ കാട് (ദണ്ഡകങ്ങൾ)' എന്നാണ്. ഛത്തീസ്ഗഡിലെ ബസ്തർ ജില്ലയിൽ ആണ് ദണ്ഡകാര്യണ്യം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ഇത് ഹിന്ദുക്കളുടെ പുണ്യഭൂമിയാണ്. വനവാസക്കാലത്ത് ശ്രീരാമന് ഇവിടെ വരികയും താമസിക്കുകയും ചെയ്തിട്ടുണ്ടെന്നാണ് വിശ്വാസം. ശ്രീരാമന്റെ സഹോദരൻ ലക്ഷ്മണനെ ശൂര്പ്പണഖ കണ്ടുമുട്ടുകയും അദ്ദേഹത്തോട് സ്മേഹം പറയുകയും ചെയ്ത അതേ സ്ഥലമാണിത്. ലക്ഷ്മൺ അവളെ നിരാകരിച്ച് മൂക്ക് മുറിച്ചപ്പോൾ അവളുടെ സഹോദരന്മാരായ ഖാരയും ദുഷനും ഇവിടെ വെച്ചാണ് ലക്ഷ്മണനെ അക്രമിച്ചത്.
ഹരിദ്വാര് ഉത്തരാഖണ്ഡിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഹരിദ്വാർ മലകളിൽ നിന്ന് ഉയർന്നുവരുന്ന ഗംഗാ നദി സമതലങ്ങളിൽ സ്പർശിക്കുന്ന ആദ്യത്തെ പട്ടണങ്ങളിൽ ഒന്നാണ്. നിരവധി പുരാണങ്ങളിലും ഉപനിഷത്തുകളിലും പരാമർശിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ള പുരാതന നഗരങ്ങളിലൊന്നാണിത്. ശിവന്റെയും വിഷ്ണുവിന്റെയും ആരാധകർക്ക് ഇത് ഒരുപോലെ പ്രധാനമാണ്. ശിവൻ തന്റെ ജഡയില് നിന്നും ഗംഗാ നദിയെ സ്വതന്ത്ര്യയാക്കുന്നത് ഇവിടെ വെച്ചാണ് എന്നാണ് വിശ്വാസം. ഹൈന്ദവ വിശ്വാസികളുടെ ഏറ്റവും വിശുദ്ധമായ ഏഴ് സ്ഥലങ്ങളിൽ ഒന്നാണ് ഈ നഗരം. ഭക്തർ ഹർ-കി-പൗരിക്ക് ചുറ്റും കൂടി ഗംഗാദേവിയോട് പ്രാർത്ഥിക്കുന്നു. ഓരോ ആറ് വർഷത്തിനും ശേഷം അർദ്ധ കുംഭമേള ഇവിടെ ആഘോഷിക്കുന്നു. കുന്നിൻ മുകളിലുള്ള മൻസാദേവി ക്ഷേത്രത്തിൽ നിങ്ങൾ പ്രാർത്ഥിച്ചാൽ നിങ്ങളുടെ ആഗ്രഹങ്ങൾ നിറവേറുമെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു.
രാമേശ്വരം ഹിന്ദു പുരാണങ്ങളിൽ രാമേശ്വരം പുണ്യസ്ഥലമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. സീതാദേവിയെ തട്ടിക്കൊണ്ടുപോയ രാക്ഷസ രാജാവായ രാവണനിൽ നിന്ന് ദേവിയെ രക്ഷിക്കാനായി കടലിനു കുറുകെ ശ്രീരാമൻ കല്ലുപാലം നിർമ്മിച്ചത് ഇവിടെയാണെന്നാണ് ഐതിഹ്യം. കൂടാതെ, രാവണനെ കൊന്നശേഷം രാമൻ തപസ്സുചെയ്തത് ഇവിടെയാണ്. രാമേശ്വരം സന്ദർശിച്ചില്ലെങ്കിൽ വാരണാസിയിലേക്കുള്ള തീർത്ഥാടനം അപൂർണ്ണമാണെന്ന് ഒരു വിശ്വാസമുണ്ട്. ഇവിടെ ആയിരിക്കുമ്പോൾ, രാമനാഥസ്വാമി ക്ഷേത്രം സന്ദർശിക്കാൻ മറക്കരുത്. പതിനേഴാം നൂറ്റാണ്ടിലാണ് ശിവന് സമർപ്പിച്ചിരിക്കുന്ന ഈ പുരാതന ക്ഷേത്രം രാമേശ്വരം ദ്വീപിന്റെ കിഴക്ക് ഭാഗത്ത് കടലിനോട് ചേർന്നാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. രാവണനെ കൊന്നശേഷം ശ്രീരാമൻ ശിവനെ ആരാധിച്ചിരുന്ന അതേ സ്ഥലമാണിതെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. ക്ഷേത്രത്തിലെ ശിവലിംഗം സീതദേവിയാണ് നിർമ്മിച്ചതെന്ന് പറയപ്പെടുന്നു.
PC:Mathanagopal
അവിശ്വാസിയെപ്പോലും വിശ്വാസിയാക്കുന്ന ക്ഷേത്രങ്ങൾ ഒന്നരമിനിറ്റില് താഴെയുള്ള ഏറ്റവും ചെറിയ വിമാനയാത്ര, പണത്തിന് പകരം പാറക്കല്ല്.. ലോകയാത്രയിലെ വിശേഷങ്ങള്