ഇന്ത്യയിലെ മറ്റേതു സംസ്ഥാനത്തോട് കിടപിടിക്കുവാനുള്ള കാഴ്ചകളും വിനോദ സഞ്ചാര മാര് zwj;ഗ്ഗങ്ങളും ആന്ധ്രാ പ്രദേശിനുണ്ടെങ്കിലും ഇവിടെ എത്തുന്നവരില് zwj; കൂടുതലും ക്ഷേത്രങ്ങളിലേക്കുള്ള തീര് zwj;ത്ഥാടകരാണ്. മറ്റിടങ്ങളില് zwj; നിന്നും വ്യത്യസ്തമായി വിശ്വാസങ്ങളില് zwj; കെട്ടിപ്പൊക്കിയ ഒരു നാടാണിത്. നൂറുകണക്കിന് ക്ഷേത്രങ്ങളും അതു കാണുവാനെത്തുന്ന സഞ്ചാരികളും എല്ലാമായി പറഞ്ഞു തീരാത്ത വിശേഷങ്ങളുണ്ട് ഈ നാടിന്. ഇതാ ആന്ധ്രാ പ്രദേശിലെ പ്രധാന ക്ഷേത്രങ്ങളെ പരിചയപ്പെടാം.... ആന്ധ്രാ പ്രദേശെന്നു പറയുമ്പോള്‍ തന്നെ ആദ്യം മനസ്സിലെത്തുന്ന ഇടമാണ് തിരുമല വെങ്കിടേശ്വര ക്ഷേത്രം, ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും സമ്പന്ന ക്ഷേത്രങ്ങളിലൊന്നായി അറിയപ്പെടുന്ന ഇവിടെ തിരുമല വെങ്കിടേശ്വരനായി വിഷ്ണുവിനെയാണ് ആരാധക്കുന്നത്. ലോകത്തിന്റെ വിവിധ ഭാഗങ്ങളില്‍ നിന്നും ഇവിടുത്തെ അത്ഭുതങ്ങള്‍ കേട്ടറിഞ്ഞ് സഞ്ചാരികളെത്തുന്നു. ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും തിരക്കേറിയ തീര്‍ത്ഥാടന കേന്ദ്രം എന്ന ഖ്യാതിയും ചിറ്റൂര്‍ ജില്ലയില്‍ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഈ ക്ഷേത്രത്തിനുണ്ട്. . മഹാലക്ഷ്മി, ഭൂമീദേവി എന്നീ രണ്ട് ഭാര്യമാര്‍ക്കൊപ്പം ഉള്ള പ്രതിഷ്ഠയാണ് ഇവിടെ വെങ്കിടേശ്വരന്‍റേത്. തല മുണ്ഡനം ചെയ്യുന്നതാണ് ഇവിടുത്തെ പ്രധാന വഴിപാട്.PC:Bhaskaranaidu ശിവനായി സമര്‍പ്പിച്ചിരിക്കുന്ന പ്രധാന ക്ഷേത്രങ്ങളിലൊന്നാണ് കര്‍ണൂല്‍ ജില്ലയില്‍ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന യഗാന്തി ക്ഷേത്രം, ശിവനാണ് പ്രതിഷ്ഠയെങ്കിലും വൈഷ്ണവ രീതിയിലാണ് ഇത് പൂര്‍ത്തിയാക്കിയിരിക്കുന്നത്. പതിനഞ്ചാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ഹരിഹാര ബുക്ക റായ രാജാവ് നിർമ്മിച്ച ഈ ക്ഷേത്രത്തിൽ പുഷ്കരിനി, അഗസ്ത്യ ഗുഹ, വെങ്കിടേശ്വര ഗുഹ, വീര ബ്രഹ്മ ഗുഹ എന്നിവയുണ്ട്. അഗസ്ത്യ മുനി ശിവനെ ആരാധിക്കുന്നതിനുമുമ്പ് പുഷ്കരിനിയിൽ കുളിച്ചിരുന്നുവെന്ന് പറയപ്പെടുന്നു. പുഷ്കരിനിയിൽ കുളിക്കുന്നത് പ്രയോജനകരമാണെന്ന് വിശ്വസിക്കുന്നു.PC:Saisumanth532 ആന്ധ്രയില്‍ ഏറ്റവുമധികം ആളുകള്‍ സന്ദര്‍ശിക്കുവാനെത്തുന്ന ക്ഷേത്രങ്ങളില്‍ ഒന്നാണ് അഹോബിലം ക്ഷേത്രം. ഭഗവാന്‍ ഹിരണ്യകശിപുവിനെ കൊലപ്പെടുത്തി ഇടം ഇതാണെന്നാണ് വിശ്വാസികള്‍ കരുതുന്നത്. 108 ദിവ്യ ദേശങ്ങളില്‍ ഒന്നു കൂടിയാണ് ഇത്. പ്രധാന ക്ഷേത്രത്തിന് സമീപത്തായി സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന വിവിധ ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ നരസിംഹനെ ആരാധിക്കുന്നതിനാൽ ഈ സ്ഥലം നവ നരസിംഹക്ഷേത്രം എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. അഹോബിലാമിൽ നരസിംഹ പ്രഭുവിന്റെ ഒമ്പത് വ്യത്യസ്ത രൂപങ്ങൾ നിങ്ങൾക്ക് കണ്ടെത്താൻ കഴിയും. ഇവിടുത്തെ ചില ക്ഷേത്രങ്ങൾ പാറക്കെട്ടുകളിലൂടെ കയറി ഇറങ്ങി വേണം എത്തിപ്പെടുവാന്‍.PC:Gopal Venkatesan സിംഹാചലം കുന്നുകളില്‍ നരസിംഹനായി പ്രതിഷ്ഠിച്ചിരിക്കുന്ന ക്ഷേത്രമാണ് സിംഹാചലം ക്ഷേത്രം. വിശാഖപട്ടണത്തെ ഈ ക്ഷേത്രം ഒഡീഷ, ചാലൂക്യർ, ചോളസ് എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള വാസ്തുവിദ്യാ ശൈലികളുടെ സമന്വയമാണ്. വിഷ്ണു നരസിംഹ മൂര്‍ത്തിയായി അവതരിച്ച ക്ഷേത്രമിതാണെന്നാണ് വിശ്വാസം. അതുകൊണ്ടു തന്നെ ഇവിടുത്തെ മഹാവിഷ്ണുവിന് മനുഷ്യന്‍റെ ഉടലും സിംഹത്തിന്‍റെ വാലും വരാഹത്തിന്റെ തലയും കാണാം. കാഴ്ചയില്‍ ഒരു കോട്ട പോലെ തോന്നിക്കുന്ന ഈ ക്ഷേത്രം ചന്ദ്രവംശത്തിലെ പുരൂരവസ്സാണ് ഇന്ന് കാണുന്ന രൂപത്തില്‍ നിര്‍മ്മിച്ചതെന്നും ഒരു വിശ്വാസമുണ്ട്. പ്രധാന പ്രതിഷ്ഠയുടെ വലതുഭാഗത്തു കാണുന്ന തൂണില്‍ കൈകള്‍ ചേര്‍ത്തു പ്രാര്‍ത്ഥിച്ചാല്‍ ഇഷ്ടകാര്യം സാധിക്കുമെന്ന് ഇവിടെ വിശ്വാസമുണ്ട്.PC:Adityamadhav83 കൃഷ്ണ നദിയുടെ തെക്കേ തീരത്തായി സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന മല്ലികാര്‍ജ്ജുന ക്ഷേത്രം ശ്രീശൈലം നഗരത്തിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന്. കഴിഞ്ഞ ആറു നൂറ്റാണ്ടുകളായി ചരിത്രത്തിനോട് ചേര്‍ന്നു കിടക്കുന്ന നഗരമാണിത്.വിജയനഗറിലെ രാജാവ് ഹരിഹാര റായ നിർമ്മിച്ച ഈ ക്ഷേത്രം അതിമനോഹരമായ വാസ്തുവിദ്യയും ആഡംബരവും കൊണ്ട് വിസ്മയിപ്പിക്കുന്നു. നഗരത്തിലെ ഐതിഹ്യങ്ങൾ അനുസരിച്ച്, ഈ ക്ഷേത്രത്തിൽ ശിവനെ ആരാധിച്ചതിന് പാർവതി ദേവി ശപിച്ച ബ്രിംഗി മുനിയുടെ വിഗ്രഹമുണ്ട്. ശാപമനുസരിച്ച് മുനി നിൽക്കേണ്ടതായിരുന്നുവെങ്കിലും ശിവൻ ദേവിയെ ആശ്വസിപ്പിക്കുകയും സുഖമായി നിൽക്കാൻ മൂന്നാമത്തെ കാൽ നൽകുകയും ചെയ്തു. നന്ദ സഹസ്രലിംഗ, നടരാജ എന്നിവരുടെ വിഗ്രഹങ്ങളും ക്ഷേത്രത്തിലുണ്ട്.PC:Chintohere പതിനൊന്നാം നൂറ്റാണ്ടില്‍ കൊത്തുലിംഗ ചോളന്‍ നിര്‍മ്മിച്ച ഈ ക്ഷേത്രം ചിറ്റൂര്‍ ജില്ലയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. എല്ലാ വർഷവും വിനായകന്റെ വിഗ്രഹം വളരുന്നുവെന്നും 50 വർഷം മുമ്പ് നിര്‍മ്മിച്ച വിനായകന്റെ കവചം ഇപ്പോള്‍ പാകമാകില്ല എന്നുമാണ് ഐതിഹ്യങ്ങള്‍ പറയുന്നത്. ഗണപതിയെ പ്രാഥമിക ദേവതയായി ആരാധിക്കുന്ന ഈ ക്ഷേത്രം ജലക്ഷേത്രം എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. സമുച്ചയത്തിലെ ഈ ജലം വിശുദ്ധമായി കണക്കാക്കുകയും പലതരം വൈകല്യങ്ങൾ ഭേദമാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.PC:Vin09 ഭാരതത്തിലെ ഏറ്റവും പരിപാവനമായ ക്ഷേത്രമായി അറിയപ്പെടുന്നതാണ് ശ്രീ കാളഹസ്തി ക്ഷേത്രം. സ്വര്‍ണ്ണമുഖി നദിയുടെ തീരത്തായി സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഈ ക്ഷേത്രത്തില്‍ ശ്രീ(ചിലന്തി), കാള(സര്‍പ്പം), ഹസ്തി(ആന) എന്നീ മൂന്നു ജീവികള്‍ ഇവിടെ ശിവനെ പ്രാര്‍ഥിച്ച് അനുഗ്രഹം നേടി മോക്ഷം പ്രാപിച്ചു എന്നാണ് വിശ്വാസം. ദക്ഷിണ കൈലാസം എന്നും ഈ ക്ഷേത്രത്തിനു പേരുണ്ട്. രാഹുകേതുക്കളുടെ ഭൂമിയിലെ ആസ്ഥാനം എന്നാണ് ശ്രീകാളഹസ്തി ക്ഷേത്രം അറിയപ്പെടുന്നത്. ക്ഷേത്രത്തിനുള്ളിലെ ശ്രീ മുരുകന്റെയും പത് നിമാരുടെയും വിഗ്രഹത്തിനു മുന്നിലുള്ള സ്ഥലമാണ് രാഹു-കേതു ആശീര്‍വ്വാദപൂജ നടത്താന്‍ പറ്റിയ സ്ഥലം. ആന്ധ്രാ പ്രദേശിലെ മറ്റൊരു സമ്പന്ന ക്ഷേത്രമാണ് പ്രസന്ന വരദരാജ സ്വാമി ക്ഷേത്രം. ശ്രീകാളഹസ്തി ക്ഷേത്രത്തിന്റെ തൊട്ടടുത്തായാണ് ഈ ക്ഷേത്രമുള്ളത്. വളരെ അപ്രതീക്ഷിതമായി കണ്ടെത്തിയ നിധിയാണ് ഇവിടുത്തെ ക്ഷേത്രത്തെ വാര്‍ത്തകളില്‍ നിറച്ചത്.PC: Tarunlesnar ആന്ധ്രാപ്രദേശിലെ ഏറ്റവും ആദരണീയമായ ക്ഷേത്രങ്ങളിലൊന്നായാണ് രത്നനാഗ ക്ഷേത്രം അറിയപ്പെടുന്നത്. ഈ പ്രദേശത്തെ ഏറ്റവും പഴക്കം ചെന്ന ഈ ക്ഷേത്രത്തെ രാജ്യത്തിന്റെ വിവിധ കോണുകളിൽ നിന്നുള്ള ഭക്തരെ ആകർഷിക്കുന്നു. മനോഹരമായ വാസ്തുവിദ്യയും അതിമനോഹരമായ കൊത്തുപണിയും പ്രശംസിക്കുന്ന ഈ ക്ഷേത്രത്തിനുള്ളിൽ ഏഴ് സ്വർണ്ണ കലങ്ങൾ ഉണ്ട്. ഈ കലങ്ങൾ വളപ്പിലെ വലിയ കണ്ണാടികളാൽ അലങ്കരിച്ചിരിക്കുന്നു.PC:Writer hit ആന്ധ്രാപ്രദേശിലെ സീമാന്ദ്രയിലെ ഗുണ്ടൂരിലാണ് ഈ മനോഹരമായ ക്ഷേത്രം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. പേരിന്റെ അക്ഷരീയ വിവർത്തനം ശുഭ മല എന്നാണ്. ഇന്ത്യയിലെ 8 പ്രധാന മഹാക്ഷേത്രങ്ങളിലൊന്നായ ഈ ക്ഷേത്രം ഇന്ത്യയിലെ പുണ്യസ്ഥലങ്ങളിലൊന്നായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ഇന്ത്യൻ സംസ്കാരത്തിൽ മംഗൾഗിരിക്ക് വളരെയധികം പ്രാധാന്യമുണ്ട്. വിഷ്ണു മംഗലഗിരിയുടെ മണ്ണിൽ പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടുവെന്നും ലക്ഷ്മി ദേവി കുന്നിൻ മുകളിൽ തപസ്സുചെയ്തതായും വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു.PC: Adityamadhav83