കല്ലില് കൊത്തിയെടുത്ത അത്ഭുതങ്ങളുടെ നാടാണ് മാമല്ലപുരം എന്ന മഹാബലിപുരം. ശില്പങ്ങളും രഥങ്ങളും ഗുഹകളും പുരാണങ്ങളിലെ കഥാസന്ദര്ഭങ്ങളും ഒക്കെയായി ഓരോ കാഴ്ചയിലും ഈ പൗരാണിക തുറമുഖം നമ്മെ അതിശയിപ്പിക്കും. പഞ്ചരഥങ്ങളായാലും മഹിഷാസുര മര്ദ്ദിനി ഗുഹ ആയാലും ഷോര് ടെംപിളായാലും ഒക്കെ ഒരു അസാധാരണത്വമാണ് കാഴ്ചകളില് നിറയ്ക്കുന്നത്. എന്നാല് മഹാബലിപുരം സന്ദര്ശനത്തില് അറിഞ്ഞോ അറിയാതെയോ വിട്ടുപോകുന്ന ഒരു സ്ഥലമുണ്ട്...ഒരുപക്ഷേ, ഈ പറഞ്ഞ ഏതു സ്ഥലത്തേക്കാളും കുറച്ചുകൂടി അത്ഭുതം കാഴ്ചക്കാരില് നിറയ്ക്കുന്ന ഒരിടം.. ഒലകണ്ണേശ്വര ക്ഷേത്രം! മാമല്ലപുരത്തെ കാഴ്ചകളില് ഒരിക്കലും വിട്ടുപോകരുതാത്ത ഒലകണ്ണേശ്വര ക്ഷേത്രത്തെക്കുറിച്ചും അതിന്റെ പ്രത്യേകതകളെക്കുറിച്ചും വായിക്കാം...

ഒലകണ്ണേശ്വര ക്ഷേത്രം
മഹാബലിപുരത്തെ നിര്മ്മിതികളില് പലപ്പോഴും വേണ്ടത്ര പ്രസിദ്ധി കിട്ടാതെ പോയ സ്ഥലങ്ങളിലൊന്നാണ് ഒലകണ്ണേശ്വര ക്ഷേത്രം. ഏറ്റവും പഴയ ലൈറ്റ്ഹൗസ് എന്നു വിശേഷിപ്പിക്കപ്പെടുന്ന ഈ ക്ഷേത്രം വലിയ ഒരു കരിങ്കല്പാറയുടെ മുകളിലായാണ് നിര്മ്മിച്ചിരിക്കുന്നത്. മഹിഷാസുര മര്ദ്ദിനി ഗുഹകള്ക്കു മുകളിലായി സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നതിനാല് പലപ്പോഴും ഈ ഗുഹയുടെ ഒപ്പമാണ് ഒലകണ്ണേശ്വര മന്ദിറിനെ കണക്കാക്കി പോരുന്നത്. ഇതേ കാരണം തന്നെയാണ് ഇവിടം അധികം പ്രശസ്തമാകാത്തതും.
PC:Freakyyash

ഒലകണ്ണേശ്വര ക്ഷേത്രം ചരിത്രം
മഹാബലിപുരത്തെ ഷോര് ടെംപിള് അഥവാ കടപ്പുറത്തെ ക്ഷേത്രം പോലെ പല്ലവ രാജവംശ രാജാവായ രാജസിംഹന്റെ കാലത്താണ് ഒലക്കണ്ണേശ്വര ക്ഷേത്രം പണികഴിപ്പിച്ചത്. എട്ടാം നൂറ്റാണ്ടിലാണ് ക്ഷേത്രം നിര്മ്മിക്കപ്പെട്ടതെന്നാണ് ചരിത്രം പറയുന്നത്. പുരാവസ്തു ഗവേഷകനായ ആൽബർട്ട് ലോങ്ഹർസ്റ്റ് 1900-ൽ ഈ സ്ഥലത്ത് ഇന്നത്തെ വിളക്കുമാടം നിർമ്മിക്കുന്നതിന് മുമ്പ്, ഒലക്കണ്ണേശ്വര ക്ഷേത്രത്തിന്റെ മേൽക്കൂര ഒരു വിളക്കുമാടമായി പ്രവർത്തിച്ചിരുന്നതായി പറഞ്ഞിട്ടുണ്ട്. പത്തൊൻപതാം നൂറ്റാണ്ട് വരെ ഈ ക്ഷേത്രത്തിൽ ആരാധന നടത്തിയിരുന്നു. മഹിഷാസുരമർദിനി മണ്ഡപത്തിന് നേരെ മുകളില് കുന്നിന്റെ പുറത്തായാണ് ക്ഷേത്രമുള്ളത്.
PC:Gsreekantan

ഒലകണ്ണേശ്വരന് എന്നാല്
ഒലകണ്ണേശ്വരന് എന്ന പദത്തിന് പല അര്ത്ഥങ്ങളും വിശ്വാസങ്ങളും പാരമ്പര്യങ്ങളും അനുസരിച്ച് നല്കിപ്പോരുന്നു. നെറ്റിയിൽ ചന്ദ്രക്കലയോ ജ്ഞാനത്തിന്റെ കണ്ണോ അടങ്ങിയിരിക്കുന്ന ശിവക്ഷേത്രം എന്നാണ് അതിലൊന്ന്. ജ്വലിക്കുന്ന കണ്ണ് എന്നും ഈ വാക്കിനര്ത്ഥമുണ്ട്. ആദ്യകാലങ്ങളില് നാവികര്ക്കാരി ഒരു ലൈറ്റ്ഹൈസ് എന്ന നിലയിലും ക്ഷേത്രം ഉപയോഗപ്പെടുത്തിയികുന്നതായി ചരിത്രം പറയുന്നുണ്ട്.

ഷോര് ടെംപിള് പോലെ
കുന്നിനുതാഴെ കടലിനോട് അഭിമുഖമായി നില്ക്കുന്ന ഷോര് ടെംപിളിനു സദൃശ്യമായ നിര്മ്മാണരീതിയാണ് ഒലകണ്ണേശ്വര ക്ഷേത്രത്തിനും കാണുവാന് സാധിക്കുന്നത്. രണ്ടും ഓകദേശം ഒരേ കാലഘട്ടത്തിലാണ് നിര്മ്മിക്കപ്പെട്ടത്. ഷോര് ടെംപിളിന് ശിക്കാര ഉണ്ടെങ്കിലും ഒലകണ്ണേശ്വര ക്ഷേത്രത്തിന്റെതിന് കേടുപാടുകള് സംഭവിച്ച് നിലവില് ക്ഷേത്രത്തിന് ദീര്ഘചതുരാകൃതിയാണ് ഉള്ളത്. ക്ഷേത്ര ഗോപുരവും ദ്രാവിഡ വാസ്തുവിദ്യയുടെ സ്വാധീനത്തിലാണ്.
PC:wikimedia

ശിവക്ഷേത്രം
ശിവനെയാണ് ഇവിടെ ഒലകണ്ണേശ്വരനായി ആരാധിക്കുന്നത്. -ാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ അവസാനമോ 19-ആം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കമോ ആയപ്പോഴേക്കും ശിവലിംഗം ക്ഷേത്രത്തിൽ നിന്ന് മോഷ്ടിക്കപ്പെട്ടു. ഈ സമയത്ത്, ക്ഷേത്രത്തിന്റെ പ്രവർത്തനം നിർത്തുകയും ഉപേക്ഷിക്കപ്പെടുകയും ചെയ്തു, അതിന്റെ മുകൾ ഭാഗവും നഷ്ടപ്പെട്ടു.
PC:wikimedia

ക്ഷേത്രത്തില്
മഹാബലിപുരത്തിന്റെ പൊതുസ്വഭാവമായ നിര്മ്മിതികള് ഇവിടെയും കാണാം. ഈ ക്ഷേത്രത്തിൽ വേറിട്ടുനിൽക്കുന്നത് പ്രധാന ശ്രീകോവിലിലെ ദ്വാരപാലകരുടെ രൂപങ്ങളാണ്. . ദ്വാരപാലകര് പ്രവേശന കവാടത്തിലാണെങ്കിൽ, അകത്തെ ചുവരുകളിൽ അക്കാലത്തെ പുരാണകഥകളുടെ ശിൽപങ്ങളുണ്ട്. പുറത്തെ ചുവരുകളിൽ, ഒന്നിലധികം രൂപത്തിലുള്ള 'ദേവോകാഷ്ട'ത്തിന്റെയും 'ശിവ'യുടെയും ശിൽപങ്ങൾ കാണാം. ഒരു മരത്തിനടിയിൽ ദക്ഷിണാമൂർത്തിയായി ശിവൻ ഉണ്ട് - കൈലാസ പർവ്വതത്തിൽ പ്രിയപ്പെട്ട പാർവതിക്കൊപ്പം നില്ക്കുന്ന രൂപത്തിലാണ് ശിവൻ. ഈ ചിത്രീകരണത്തിൽ രാവണൻ മലയെ കുലുക്കാൻ ശ്രമിക്കുന്നതും കാണാം. മറ്റൊരു ചിത്രത്തിൽ, വനെ 'നടരാജ' ആയി കാണാൻ കഴിയും, എന്നിരുന്നാലും, വർഷങ്ങളായി ഇവ ദൃശ്യമാകില്ല. പിന്നെ, ശിവൻ യമനെകൊല്ലുന്ന ചിത്രങ്ങളുള്ള പാനലുകൾ ഉണ്ട്, അവ പിന്നീട് ചേർത്തതാണെന്നും പല്ലവരുടെ കാലത്തെയല്ലെന്നും പറയപ്പെടുന്നു.
PC:wikimedia
ശിവ-പാര്വ്വതി പരിണയസ്ഥാനം.. വിഷ്ണുവിനായി സമര്പ്പിച്ച ക്ഷേത്രം..ത്രിയുഗിനാരായണ് ക്ഷേത്രം

ക്ഷേത്രം ലൈറ്റ് ഹൗസ് ആകുന്നു
പത്തൊൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിൽ, ഈ പ്രദേശത്ത് നിരവധി പ്രധാന കപ്പൽ അപകടങ്ങൾ സംഭവിച്ചു. അങ്ങനെ ഉപേക്ഷിക്കപ്പെട്ട ഒലക്കണ്ണേശ്വര ക്ഷേത്രത്തിന്റെ മുകളിൽ ലൈറ്റ് സ്ഥാപിക്കാൻ ഒരു പ്രാദേശിക പോർട്ട് ഓഫീസർ നിർദ്ദേശിച്ചു. ഈ പ്രദേശത്തെ ഏറ്റവും ഉയരമുള്ള സ്ഥലമാണിത് - ക്ഷേത്രത്തിന്റെ മുകൾഭാഗം കടലിൽ നിന്ന് ഏകദേശം 36 മീറ്റർ ഉയരത്തിലാണ്.
PC:wikimedia

ബ്രിട്ടീഷുകാര്
ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണകൂടം ക്ഷേത്രത്തിന് മുകളിൽ ഗ്രാനൈറ്റ് സ്ലാബുകൾ സ്ഥാപിക്കുകയും (മുകളിലെ നില നഷ്ടപ്പെട്ടതിനാൽ ക്ഷേത്രം മേൽക്കൂരയില്ലാതെ നിലകൊള്ളുകയും ചെയ്തു) അവ കോൺക്രീറ്റ് കൊണ്ട് മൂടുകയും ചെയ്തു. മുകളിൽ ഒരു വിളക്ക് സ്ഥാപിച്ചു, 1887 ൽ ഇവിടെ ഒരു വിളക്കുമാടം പ്രവർത്തിക്കാൻ തുടങ്ങി.
വിളക്കുമാടം 1900 വരെ ഇവിടെ പ്രവർത്തിച്ചിരുന്നു - അപ്പോഴേക്കും അടുത്തുള്ള കുന്നിൽ ഒരു പുതിയ വിളക്കുമാടം സ്ഥാപിച്ചു, അത് 1901-ൽ പ്രവർത്തിച്ചുതുടങ്ങി. വിളക്കുമാടങ്ങൾക്ക് സമീപം ഇപ്പോൾ ഒരു ചെറിയ മ്യൂസിയമുണ്ട്, രണ്ട് വിളക്കുമാടങ്ങളും വിനോദസഞ്ചാരികൾക്കായി തുറന്നിരിക്കുന്നു
PC:wikimedia

ഇതിനും മുന്പ്
ബ്രിട്ടീഷുകാർക്ക് വളരെ മുമ്പുതന്നെ ഒലകണ്ണേശ്വര ക്ഷേത്രം ഒരു വിളക്കുമാടമായി പ്രവർത്തിച്ചിരുന്നതായി പറയപ്പെടുന്നുണ്ട്. , മഹാബലിപുരം പുരാതന കാലം മുതൽ തിരക്കേറിയ തുറമുഖമായിരുന്നു. ചില പ്രാദേശിക ഐതിഹ്യങ്ങൾ അനുസരിച്ച്, കപ്പലുകളെ സഹായിക്കാൻ മഹാബലിപുരം കുന്നുകളുടെ മുകളിൽ തീ കത്തിച്ചിരുന്നുവത്രെ. ഒരു വലിയ എണ്ണ സംഭരണിക്ക് ഉപയോഗിക്കാവുന്ന പോലുള്ള ഒരു കുഴി ക്ഷേത്രത്തിന്റെ മേല്ക്കൂരയില് കാണാമെന്നാണ് ഇതിന് ഉപോത്ബലകമായി പറയുന്നത്.
PC:wikimedia
കരിങ്കല്ലില് കൊത്തിയെടുത്ത ഗുഹകള്...മഹിഷാസുര മര്ദ്ദിനി മണ്ഡപം..