അതിസൂക്ഷ്മങ്ങളായ കൊത്തുപണികള്, ആകാശത്തെ തൊട്ടുതൊട്ടില്ല മട്ടില് തലയുയര്ത്തി നില്ക്കുന്ന ഗോപുരങ്ങള്, അതിവിദഗ്ദനായ ഒരു ശില്പിക്കു മാത്രം ചെയ്യുവാന് സാധിക്കുന്ന തരത്തിലുള്ള രൂപങ്ങള്, മനോഹരങ്ങളായ ചിത്രങ്ങള്...പറഞ്ഞു വരുന്നത് തെക്കേ ഇന്ത്യയിലെ ക്ഷേത്രങ്ങളെക്കുറിച്ചാണ്. എത്ര മത്സരിച്ചാലും പിടിച്ചു നില്ക്കുവാന് സാധിക്കാത്ത തരത്തിലുള്ള നിര്മ്മിതി തന്നെയാണ് ഇവിടുത്തെ ക്ഷേത്രങ്ങളുടെ പ്രത്യേകത. അത്തരത്തില് നിര്മ്മാണത്തിലും രൂപത്തിലും കൊത്തുപണിയിലുമെല്ലാം അതിശയിപ്പിക്കുന്ന ചില ക്ഷേത്രങ്ങള് പരിചയപ്പെടാം.
തിരുവണ്ണാമലൈ ക്ഷേത്രം
തമിഴ്നാട്ടില് അണ്ണാമലൈ കുന്നുകളുടെ താഴ്വാരത്തില് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ക്ഷേത്രമാണ് തിരുവണ്ണാമലൈ ക്ഷേത്രം. അഗ്നിയുടെ രൂപത്തില് ശിവനെ ആരാധിക്കുന്ന ഈ ക്ഷേത്രത്തില് വലുപ്പം കൊണ്ടും നിര്മ്മാണത്തിലെ പ്രത്യേകതകള് കൊണ്ടും വിശ്വാസികള്ക്കിടയില് അറിയപ്പെടുന്നു. ഭൂമിയിലെ ഏറ്റവും പുണ്യ ക്ഷേത്രം എന്നാണ് ഇവിടം അറിയപ്പെടുന്നത്. പത്ത് ഹെക്ടര് സ്ഥലത്തില് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഈ ക്ഷേത്രത്തിലാണ് ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ രാജഗോപുരം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത് . കൂടാതെ ഇതിനുള്ളില് ധാരാളം ഗോപുരങ്ങളും ഉപദോവതാ ക്ഷേത്രങ്ങളുമൊക്കെ കാണാം. അണ്ണാമലൈയ്യർ ക്ഷേത്രത്തിനു ചുറ്റും നഗ്ന പാദരായി വലംവെച്ചാൽ പാപങ്ങളിൽ നിന്നെല്ലാം മോചനം നേടി സ്വര്ഗ്ഗ ഭാഗ്യം ലഭിക്കുമെന്നൊരു വിശ്വാസമുണ്ട്.
നിര്മ്മാണത്തിലെ പ്രത്യേകത കൊണ്ട് അതിശയിപ്പിക്കുന്ന മറ്റൊരു ക്ഷേത്രമാണ് കര്ണ്ണാടകയിലെ മുരുഡേശ്വര് ക്ഷേത്രം. ഉത്തര കന്നഡയിലെ ഭട്കല് താലൂക്കിലാണ് മുരുഡേശ്വര് സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ ശിവ പ്രതിമയാണ് ഇവിടെ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. മൂന്നു വശവും കടലിനാല് ചുറ്റപ്പെട്ടു കിടക്കുന്ന ഇവിടുത്തെ രാജഗോപുരത്തിന് 249 അടി ഉയരമുണ്ട്. 20 നിലകളിലായി നിറയെ കൊത്തുപണികളും മറ്റുമായാണ് ഇത് പൂര്ത്തിയാക്കിയിരിക്കുന്നത്.