പക്ഷി നിരീക്ഷകരുടെ സ്വര് zwj;ഗ്ഗങ്ങളിലൊന്നാണ് കേരളം. മലകളും കാടുകളും കുന്നുകളും പുഴകളും ഒക്കെയുള്ള ഇവിടുത്തെ ഭൂപ്രകൃതി ഏറ്റവും അധികം ആകർഷിക്കുക പക്ഷികളെയാണ്. അതുകൊണ്ടുതന്നെ ലോകത്തിന്റെ വിവിധ ഭാഗങ്ങളിൽ നിന്നും വരുന്ന ദേശാടന പക്ഷികളുൾപ്പെടെയുള്ളവയെ സ്വീകരിക്കുന്ന ഒട്ടേറെ സ്ഥലങ്ങൾ നമ്മുടെ നാട്ടിലുണ്ട്. കടലുണ്ടി പക്ഷി സങ്കേതം മുതൽ മംഗളവനവും കുമരകം പക്ഷി സങ്കേതവും മുണ്ടേരിക്കടവും തട്ടേക്കാടും ഒക്കെ പക്ഷികൾക്കു മാത്രമല്ല, പക്ഷി നിരീക്ഷകർക്കും ഇഷ്ടപ്പെട്ട സ്ഥലം കൂടിയാണ്. കേരളത്തിലെ പ്രധാനപ്പെട്ട ഒൻപത് പക്ഷി സങ്കേതങ്ങളെ അറിയാം... ഒരു പക്ഷി സങ്കേതം എന്ന പേരിലേക്ക് ഇനിയും ഉയർന്നു വന്നിട്ടില്ലെങ്കിലും കൊല്ലം ജില്ലയിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന അരിപ്പൽ ഒട്ടേറെ പക്ഷികളുടെ അഭയ കേന്ദ്രമാണ്. വിദേശത്തു നിന്നടക്കം എത്തുന്ന ദേശാടന പക്ഷികൾ ഇവിടുത്തെ സ്ഥിരം കാഴ്ചയാണ്. പക്ഷി സങ്കേതത്തേക്കാളുപരിയായി ഒരു സംരക്ഷിത വനമായാണ് അരിപ്പൽ അറിയപ്പെടുന്നത്. കൊല്ലം, തിരുവനന്തപുരം ജില്ലകളിലായി സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന അരിപ്പൽ തിരുവനന്തപുരം-ചെങ്കോട്ട റോഡിലാണുള്ളത്. മലപ്പുറം ജില്ലയിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന കടലുണ്ടി പക്ഷി സങ്കേതം ഒട്ടേറെ പക്ഷികൾ എത്തിച്ചേരുന്ന തുരുത്ത് എന്ന നിലയിലാണ് പ്രശസ്തം. കടലുണ്ടിപ്പുഴ അറബിക്കടലുമായി ചേരുന്ന സ്ഥലത്ത് രൂപപ്പെട്ടിട്ടുള്ള തുരുത്തുകളാണ് ഇവിടുത്തെ പക്ഷികളുടെ പ്രിയ സങ്കേതം. സമുദ്ര നിരപ്പിൽ നിന്നും 200 മീറ്ററോളും ഉയരത്തിലുള്ള ഇവിടുത്തെ തുരുത്തുകളിലെത്തുന്ന പക്ഷികളാണ് ഇവിടുത്തെ ആകർഷണം. മലബാര്‍ മലമുഴക്കി വേഴാമ്പലുകള്‍,മരംകൊത്തികള്‍,ബ്രാഹ്മണ തത്തകള്‍, നീലപൊന്‍മാന്‍ തുടങ്ങിയവയാണ് ഇവിടെ എത്തുന്ന പക്ഷി പ്രമുഖർ. കടലുണ്ടിയിൽ നിന്നും ബോട്ടിലൂടെ, തുരുത്തുകൾക്കിടയിലൂടെയുള്ള യാത്രയും പക്ഷികളുടെ സാന്നിധ്യവുമാണ് ഇവിടം പക്ഷി നിരീക്ഷകരുടെ സ്വർഗ്ഗമാക്കുന്നത്.ഒക്ടോബർ മുതൽ മാർച്ച് വരെയുള്ള സമയമാണ് ഇവിടെ കൂടുതൽ പക്ഷികളെ കാണാൻ സാധിക്കുക. ബേപ്പൂരിൽ നിന്നും ഏഴു കിലോമീറ്റർ അകലെയാണ് ഇവിടം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്.PC: Dhruvaraj S കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രശസ്തമായ പക്ഷി സങ്കേതമാണ് എറണാകുളത്തിനും ഇടുക്കിക്കും ഇടയിലായി തട്ടേക്കാട് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഡോ. സാലിം അലി പക്ഷിസങ്കേതം. തട്ടേക്കാട് പക്ഷി സങ്കേതം എന്നും ഇതറിയപ്പെടുന്നു. 1983 ൽ നിലവിൽ വന്ന ഇത് ആഗോള തലത്തിൽ പ്രശസ്തനായ സാലിം അലി നടത്തിയ വിവിധ പഠനങ്ങള്‍ക്കും സർവ്വേകൾക്കും ശേഷമാണ് പക്ഷി സങ്കേതമായി മാറുന്നത്. അദ്ദേഹത്തോടുള്ള ബഹുമാനാർഥമാണ് പക്ഷി സങ്കേതത്തിന് അദ്ദേഹത്തിന്റെ പേരു നല്കുന്നത്. നവംബർ മുതൽ ജൂൺ വരെയുള്ള സമയങ്ങളിലാണ് ഇവിടെ കൂടുതലും ദേശാടന പക്ഷികൾ എത്തുന്നത്. പെനിന്‍സുലര്‍ ബേ ഔള്‍, മലബാര്‍ ഗ്രേഹോണ്‍ ബില്‍, റോസ് ബില്ഡ് റോളര്‍, ക്രിംസണ്‍ ത്രോട്ടഡ് ബാര്‍ബര്‍, ക്രെസ് റ്റെഡ് സെര്‍പെന്റ് ഈഗ്ള്‍, ഗ്രേറ്റ് ഇന്ത്യന്‍ ഹോണ്‍ ബില്‍, ഫെയറി ബ്ലൂ ബേഡ് തുടങ്ങി 330 ൽ അധികം തരത്തിലുള്ള പക്ഷികൾ ഇവിടെയുണ്ടെന്നാണ് കണക്ക്, പക്ഷികളെ നിരീക്ഷിക്കുവാൻ താല്പര്യമുള്ളവർക്ക് രാവിലെ ആറു മണി മുതൽ വൈകിട്ട് നാലുമണി വരെ ഇവിടെ പഠനം നടത്താൻ അനുമതിയുണ്ട്. കൊച്ചിയില്‍ നിന്ന് 60 കിലോമീറ്റര്‍ ആണ് ഇവിടേയ്ക്കുള്ള ദൂരം. കൊച്ചിയില്‍ നിന്ന് കോതമംഗലം വഴി തട്ടേക്കാട് എത്തിച്ചേരം. കോതമംഗലത്ത് നിന്ന് 17 കിലോമീറ്റര്‍ അകലെയായാണ് തട്ടേക്കാട് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്.PC:Dhruvaraj S വേമ്പനാട് പക്ഷി സങ്കേതം എന്ന പേരിലറിയപ്പെടുന്ന കുമരകം പക്ഷി സങ്കേതം വേമ്പനാട് കായലിന്റെ തീരത്തായാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ആദ്യ കാലത്ത് ബേക്കർ എസ്റ്റേറ്റ് എന്നു പേരുള്ള ഒരു റബർ തോട്ടത്തിൽ സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ട ഈ പക്ഷി സങ്കേതം 1847 ൽ ആൽഫ്രഡ് ജോർജ് ബേക്കർ എന്നയാളാണ് സ്ഥാപിക്കുന്നത്. 5.7 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്ററാണ് ഇതിന്റെ വിസ്തൃതി.ജൂൺ മുതൽ ഓഗസ്റ്റ് വരെയാണ് ഇവിടെ പക്ഷികളെ കാണുവാൻ സാധിക്കുക. കൊറ്റി, ഇരണ്ട, നീര്‍ക്കാക്ക, ഞാറ, മില്ലിക്കോഴി, വ്യത്യസ്തയിനം പൊന്മാനുകള്‍ തുടങ്ങിയവയാണ് ഇവിടെ കാണപ്പെടുന്ന പക്ഷികൾ.രാവിലെ ആറു മുതൽ വൈകിട്ട് ആറുവരെയാണ് ഇവിടുത്തെ പ്രവേശന സമയം. കോട്ടയത്തു നിന്നും 16 കിലോമീറ്ററാണ് ഇവിടേക്കുള്ള ദൂരം.PC:Jiths കേരളത്തിലെ ഏക മയിൽ സംരക്ഷണ കേന്ദ്രമാണ് പാലക്കാട് ജില്ലയിലെ ചൂലന്നൂർ മയിൽ സംരക്ഷണ കേന്ദ്രം. ഏകദേശം 500 ഹെക്ടർ വനത്തിന്റെ ഭാഗമായ ഈ മയിൽ സംരക്ഷണ കേന്ദ്രത്തിൽ ഏകദേശം ഇരുന്നൂറോളം മയിലുകളാണുള്ളത്. മയിലുകളുടെ സംരക്ഷണത്തിനു മാത്രമായി 342 ഹെക്ടർ സ്ഥലമാണ് മാറ്റി വെച്ചിരിക്കുന്നത്. പാലക്കാട് നിന്നും 30 കിലോമീറ്റർ അകലെ ആലത്തൂരിലെ തരൂർ എന്ന സ്ഥലത്താണ് ഇത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. മയിലുകളുടെ സംരക്ഷണത്തിനായി കേന്ദ്ര-കേരള സർക്കാരുകൾ സംയകുതമായാണ് ഇത് നിർമ്മിച്ചത്. കെ. കെ. നീലകണ്ഠൻ മെമ്മോറിയൽ മയിൽ സാങ്ച്വറി എന്നാണ് ചൂലന്നൂർ മയിൽ സംരക്ഷണ കേന്ദ്രത്തിന്റെ യഥാർഥ പേര്. ഉച്ചകഴിഞ്ഞുള്ള സമയമാണ് ഇവിടെ സന്ദർശിക്കുവാൻ ഏറ്റവും യോജിച്ചത്.PC:Vimal Kumar V കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രശസ്തമായ പക്ഷി സങ്കേതമാണ് വയനാട് ജില്ലയിൽ ബ്രഹ്മഗിരി കാടുകളോട് ചേർന്നു കിടക്കുന്ന പക്ഷി പാതാളം. അപൂർവ്വ ഇനത്തിൽ പെട്ട ധാരാളം പക്ഷികൾ അധിവസിക്കുന്ന ഇവിടം സമുദ്ര നിരപ്പിൽ നിന്നും 1740 മീറ്റർ ഉയരത്തിലാണുള്ളത്. കർണ്ണാടകയുടെ അതിർത്തിയോട് ചേർന്നു കിടക്കുന്ന ഇവിടം ഏറ്റവുമ അധികം പക്ഷി നിരീക്ഷകർ എത്തുന്ന ഒരിടം കൂടിയാണ്. പാറകൾ കൂടി രൂപപ്പെട്ട ഗുഹകളാണ് ഇവിടുത്തെ പ്രധാന ആകർഷണങ്ങൾ,. ഇതിനുള്ളിലൂടെ അകത്തേയ്ക്കിറങ്ങുന്നതാണ് പക്ഷിപാതാളം ട്രക്കിങ്ങിന്റെ ഏറ്റവും വലിയ ആകർഷണം.PC:Aneesh Jose വേമ്പനാട് കായലിനു നടുവിൽ ഒറ്റപ്പെട്ടു നിൽക്കുന്ന ഒരു പച്ചത്തുരുത്താണ് പാതിരാമണൽ. ആളും ബഹളങ്ങളുമില്ലാതെ സമയം ചിലവഴിക്കുവാൻ താല്പര്യമുള്ളവർക്കായി പ്രകൃതി ഒരുക്കിയിരിക്കുന്ന ഒരിടത്താവളം എന്നു വേണമെങ്കിലും പാതിരാമണലിനെ വിശേഷിപ്പിക്കാം,. ദേശാടന പക്ഷികളുടെ വാസസ്ഥലമെന്ന നിലയിൽ പ്രശസ്തമായിരിക്കുന്ന ഇവിടെ കൂടുതലും പ്രകൃതി സ്നേഹികളും പക്ഷി നിരീക്ഷകരും ഒക്കെയാണ് എത്തിച്ചേരുന്നത്. കുമരകത്തിനും തണ്ണീർ മുക്കം ബണ്ടിനും ഇടയിലായി സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഇവിടം കാഴ്ചകളുടെ ഒരു കലവറ തന്നെയാണ് സന്ദർശകർ ക്കായി ഒരുക്കിയിരിക്കുന്നത്. അനന്തപത്മനാഭൻ തോപ്പ് എന്നും പാതിരാ തോപ്പ് എന്നും അറിയപ്പെടുന്ന പാതിരാമണൽ ദ്വീപ് പത്ത് ഏക്കർ ചുറ്റളവിലായാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്Pc: Ashwin Kumar കൊച്ചിയുടെ പച്ചപ്പ് എന്നറിയപ്പെടുന്ന മംഗളവനം നഗരത്തിന്റെ ബഹളങ്ങൾക്കു നടുവിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഒരു പച്ചക്കാടാണ്. കൊച്ചിയുടെ സ്വാഭാവിക പരിസ്ഥിതിയില്‍ വളര്‍ന്നുവന്ന ഒരു മംഗളവനം കേരള ഹൈക്കോടതിയുടെ പുറകിലായാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്.പോര്‍ച്ചുഗീസ് ഭാഷയില്‍ കണ്ടല്‍ എന്നാണ് മംഗള്‍ എന്ന വാക്കിന്റെ അര്‍ഥം. പേരു സൂചിപ്പിക്കും പോലെ ഒരു കണ്ടല്‍ക്കാടു തന്നെയാണിവിടം. ഏഴു ഏക്കറോളം വിസ്തൃതിയുള്ള ഈ വനപ്രദേശത്തിന്റെ മുക്കാല്‍ ഭാഗവും പനച്ചിക്കണ്ടല്‍, ചുള്ളിക്കണ്ടല്‍ തുടങ്ങി വിവിധ തരത്തിലുള്ള കണ്ടലുകള്‍ക്കൊണ്ട് നിറഞ്ഞിരിക്കുന്നു.നഗരമധ്യത്തിൽ കണ്ടൽക്കാടുകൾക്കിടയിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഏക പക്ഷിസങ്കേതമാണ് മംഗളവനം. വളരെ ആകസ്മികമായാണ് മംഗളവനം പക്ഷിസങ്കേതം എന്ന നിലയില്‍ ശ്രദ്ധിക്കപ്പെടുന്നത്. രാജ്യാന്തര തലത്തില്‍ ശ്രദ്ധ നേടിയ പക്ഷി നിരീക്ഷകനും സലിം അലി പക്ഷി നിരീക്ഷണത്തിനിടെ ഹിമാലയത്തില്‍ മാത്രം കണ്ടുവരുന്ന ഒരു പക്ഷിയെ മംഗളവനത്തില്‍ കാണുകയുണ്ടായി. ഹിമാലയം കടന്നത്തിയ ഈ പക്ഷിയെക്കുറിച്ചു പിന്നീട് നടത്തിയ പഠനങ്ങളില്‍ ദേശാടന പക്ഷികളുള്‍പ്പെടെ നിരവധി പക്ഷികളുടെ താവളമാണ് മംഗളവനമെന്നു അദ്ദേഹം കണ്ടെത്തി. ദേശാടന പക്ഷികളടക്കം 72 ഇനങ്ങളിലുള്ള പക്ഷികളെ ഇവിടെ കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്.pc: Parambikulam Tiger Conservation Foundation മുണ്ടേരിക്കടവ് പക്ഷി സങ്കേതം ഏഷ്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയ പക്ഷി സങ്കേതമാണ് കണ്ണൂർ ജില്ലയിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന മുണ്ടേരിക്കടവ് പക്ഷി സങ്കേതം. തണ്ണീർത്തടങ്ങൾ ചേർന്നുണ്ടായിരിക്കുന്ന ഇവിടം 2012 ലാണ് ഒരു പക്ഷി സങ്കേതമായി ഉയർത്തപ്പെടുന്നത്. വാരംകടവ്, കാട്ടാമ്പള്ളി, പുല്ലൂപ്പി, ചിറക്കൽ, ഏളയാവൂർ, കുറ്റ്യാട്ടൂർ, വലിയന്നൂർ തുടങ്ങിയ പ്രദേശങ്ങളിലെ തണ്ണീർത്തടങ്ങൾ ഉൾപ്പെടുന്നതാണ് ഈ പക്ഷിസങ്കേതം. ലോകത്തിന്റെ വിവിധ ഭാഗങ്ങളിൽ നിന്നും ദേശായന പക്ഷികൾ ധാരാളമായി എത്തിച്ചേരുന്ന ഇവിട കൂടുതലായും എരണ്ട വിഭാഗത്തിൽ പെട്ട പക്ഷികളാണ് എത്തുന്നത്. ഒക്ടോബർ മുതൽ മാർച്ച് വരെയുള്ള മാസങ്ങളിൽ ഒരു ലക്ഷത്തിലധികം എരണ്ട പക്ഷികൾ ഇവിടെ എത്തുന്നതായി കണക്കുകൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. ഇരുനൂറിലധികം സ്പീഷിസുകളിലായി ലക്ഷക്കണക്കിന് പക്ഷികൾ വർഷം തോറും ഇവിടെ സന്ദർശകരായി എത്തുന്നു. ജൈവവൈവിധ്യവും കാലാവസ്ഥയുടെ പ്രത്യേകതകളുമാണ് പക്ഷികളെ ആകർഷിക്കുന്നത്.PC: Lip Kee Yap